Gelişen teknolojik imkanlarla ile birlikte ürün çeşitliliği artmakta ve ürün devir süreleri hızlanmaktadır. Bu şartlarda geleneksel yöntemler eskimekte ve şirketlerin karlılıkları azalmaktadır. Firmaların bu yeni iş ortamında kalıcı rekabet sağlayabilmeleri için sınırlarının dışına çıkarak, üretime değer katan tüm süreçleri göz önüne almaları ve yapılan kaynak ve maliyet optimizasyonlarının sınırlarını genişletmeleri gerekmektedir. Bu yüzden, etkin bir tedarik zinciri yönetimi, artık mutlak bir rekabet unsuru olmuştur.
Tedarik zinciri yönetiminin en temel çözümü olan SAP ERP, maliyet takibi ve maliyetin düşürülmesi konularında yardımcı bir araçtır. Yalın, anlaşılabilir günlük operasyonlar sayesinde, karlılık arttırabilir, kaynaklar ve bütçe verimli kullanabilir ve bu şekilde işletmede yeniliklere daha fazla yatırım olanağı sağlanabilir.
Tedarik Zinciri Yönetimi, tedarik ve lojistik yürütme, ürün geliştirme ve üretim, satış ve servis gibi işlemlerin gerçekleştirilmesidir. Buna uygun olarak tasarlanan SAP SCM, şirketlerin ilk tedarikçilerinden son müşterilerine kadar uzanan tüm ürün, hizmet, bilgi ve kaynak akışını sağlamaktadır.
Neden SAP SCM?
• Tedarik ağının izlenebilirliğini ve şeffaflığını arttırmak
• Orta ve uzun vadeli satış tahminlerine göre üretim kapasitesinin optimize edilmesi
• Münferit lokasyon stokları yerine tüm tedarik ağının stoklarının dikkate alınması
• Stok gün sayılarının düşürülmesi ve stoğun doğru lokasyonda gereken miktarda tutulması
• Üretim kapasitesinin verimliliğinin arttırılması ve optimize edilmesi
• Kapasite yatırım ihtiyaçlarının belirlenmesi
• Haftalık üretim planlarının detaylı bir şekilde oluşturulması
• Planlamanın uçtan uca raporlanması ve ölçümlenmesi
Etkili bir tedarik zinciri yönetimi için;
• Yüksek servis hizmeti: daha az karşılanamayan stok, yüksek müşteri memnuniyeti, daha fazla satış
• Düşük stok düzeyi: gereksiz stok bulundurmadan kaçınma, stok-out olmama
• Düşük operasyonel maliyet: daha az acil sevkiyat, daha az acil üretim gerçekleştirme
SAP SCM Modülleri
• İleri Planlama ve Optimizasyon (APO)
• Tahmin ve İkmal (F&R)
• Tedarik Ağı İşbirliği (SNC)
• Olay Yönetimi (EM)
• Genişletilmiş Depo Yönetimi (EWM)
• Veri Ambarı (BW)
SAP SCM’nin Avantajları
• Grafik arayüzü
• Tedarik zinciri stratejilerini ve taktikleri simüle etmek
• İkaz monitörü, istisnaları otomatik haber verir
• Uyarılar ve planları ortaklara yayınlar
• Performans ölçmek için KPI’lar
• Performans monitörü ile senaryolar değerlendirebilir
• Tedarik zinciri mühendisi yeni durumları kolayca modeller
• Stratejik ağ tasarım modülü ile tedarik ağı ve ağdaki katılımcılarla ilgili stratejik kararlar verilmesi
SAP SCM altında yer alan, İleri Planlama ve Optimizasyon (APO) modülü, temel ERP planlama süreçlerini bir adım daha öteye götürerek firmanın uzun dönemli satış hedeflerini oluşturması, satış hedefleri doğrultusunda en optimum miktar planlamasını orta ve uzun dönem için tüm tedarik ağı üzerinde gerçekleştirilmesi, dağıtım planının oluşturulmasının ardından en ideal üretim planının kısa dönem için belirlenmesini esas almaktadır. Tüm bu süreçler APO’nun farklı alt modüllerinin işlevleridir.
İleri Planlama ve Optimizasyon (APO), üretim planlama malliyetlerini düşürürken müşteri hizmetlerini iyileştirmek amacıyla iş süreçlerinde yüksek tutarlılığı sağlamak için tasarlanmıştır. Bir şirketin çeşitli departmanları; talep planlamacılar, stratejik planlamacılar ve üretim planlamacıları APO kullanmaktadır.
APO Modülleri:
• Tedarik Zinciri Kokpiti
• Talep Planlaması
• Tedarik Ağı Planlama ve Dağıtım
• Tedarik ve Talep Eşlemesi
• Genel Kullanılabilir Miktar Kontrolü
• Üretim Planlama ve Detaylı Çizelgeleme
• Nakliye Planlama ve Araç Çizelgeleme
• Yedek Parça Planlaması
• CIF Entegrasyon
İleri planlama ve optimizasyon modülü, üretime dayalı maliyetlerin minimize edilmesini, üretim faaliyetlerinin daha detaylı takip edilmesi ile daha sağlıklı analizlerin yapılmasını ve planlama stratejilerinin daha optimum gerçekleştirilmesini sağlayan aşağıdaki çözümleri içerir:
Talep Planlama (Demand Planning)
Talep Planlamada müşterinin geleceğe yönelik talebi, kurumsal tedarik zinciri ve iş yönetimi ile birlikte yürütülmesini anlamak ve piyasa tahmini yapmak üzerine çalışmalar gerçekleştirilir. Erken talep değişikliklerini belirlemek için şirketlere yardımcı tahmin ve talep planlama araçları sağlar. Pazarlama ve tanıtım (promosyon) aynı zamanda piyasa talebi tahmini esasına göre yapılır.
Tedarik Ağı Planlama (Supply Network Planning)
SNP (Tedarik Ağı Planlama) satın alma, üretim, dağıtım ve ulaşım bilgileri ile karar destek modeli oluşturur. Sezgisel ve matematiksel optimizasyon yöntemlerine dayalı şirketin talebini karşılayan ulaşım, üretim ve depolama kaynaklarını tüm tedarik ağı içerisinde planlamaya çalışır.
Üretim Planlama ve Detaylı Çizelgeleme (Production Planning and Detailed Scheduling)
Üretim birimlerinin optimum şekilde malzeme ve kritik kaynaklarının planı yapılır. PP/DS, üretim için gerekli zaman ve kaynak analizine yardımcı olur. Stok maliyetini azaltmak, zamanında teslimat performansını artırmak, kapasite için verimliliği yükseltmeye yönelik çalışmalar gerçekleştirilir.
Global Available to Promise (G-ATP)
Genel kullanılabilirlik kontrolünün amacı, müşteri tarafından talep edilen ürün için söz verilen tarihte geçerli olacağını belirlemek ve zamanında teslimat performansını arttırmaktır.
Nakliye Planlama ve Araç Çizelgeleme (Transport Planning and Vehicle Scheduling)
Ulaşım için en iyi ve kısa rota tercih ederek, malı teslim etmek için harcanan zaman, para ve yakıt tasarrufu yapılmaktadır. TP/VS ulaşım planlayıcısı sevkiyat konsolidasyon, rota belirleme, taşıyıcı seçimi, çoklu çekme gibi fonksiyonlar sunmaktadır ve düşük taşıma maliyeti sağlamaktadır.
SAP yeni yol haritasına göre SCM altında bulunan işlevleri yeniden değerlendirmeye başladı. DP ve SNP çözümlerini IBP (Entegre İş Planlaması) yerine bırakmaktadır. IBP artık HANA veritabanında koşacağı için daha esnek ve daha hızlı olmaktadır. Hemen hemen her çözümün HANA teknolojisi sayesinde yüksek performanslı altyapı üzerine inşa edilecek olması en önemli avantaj haline gelmektedir. PP/DS çözümünü SAP ERP altında taşınması ile Simple Logistics yaklaşımının temel taşlarından birini kullanıcılarına sunmaktadır. Klasik SAP ERP Lojistik menü yoluna artık ‘Gelişmiş Planlama’ klasörü eklenmiştir. Bununla birlikte, EWM çözümü yine SAP ERP altına alınarak S/4 HANA’nın adım adım ilerleyen gelişimine en iyi örnek oluşturmaktadır. Gelişmiş kullanılabilirlik kontrolü de 1610 sürümü ile birlikte karşımıza çıkmaktadır. Sonuç olarak, S/4 yeni nesil Business Suite ile birlikte GUI ve Fiori destekli süreçler yalın ve kullanıcı odaklı hale gelmektedir.
PP/DS çözümü ile aşağıdaki gelişmeler sağlanabilmektedir;
· Ürün üzerindeki bütün talepleri karşılamak üzere hem üretim hemde satın alma için tedarik talepleri oluşturmak (Production Planning)
· Kaynak- sipariş çizelgelemesini planlamak ve optimize etmek (Detailed Scheduling)
· Uzun tedarik süresi olan ve darboğaz kaynaklarda üretilen ürünleri planlamak.
· Teslimat sürelerini kısaltmak
· Zamanında dağıtım performansını arttırmak
· Setup sürelerini minimize etmek
· Üretim hatlarının verimliliğini arttırmak
Gelişmiş planlamanın kullanılabilmesi için ilk olarak uyarlama yolu üzerinde yeni eklenen ‘Gelişmiş planlama’ yapısı içinde bulunan Geliştirilmiş planlama ve terminleme parametresi aktif edilir.
Gelişmiş planlama uyarlama menüsünde bulunan ve sistem entegrasyonlarını sağlayan uyarlama adımları sırasıyla yapılır. Sistemler, türleri ve alt sürümleri uyarlama adımında, Mantıksal sistem tanımlaması ve SAP-APO sürümü girilir. SAP APO sürümünün en günceli SAP SCM 7.0’dır.
Business system group tanımlaması yapılır.
Tanımlanan Business system group mantıksal sisteme tayin edilir.
SM59 – RFC hedefi için ayarlar işleminde mantıksal sistem adına benzer bir bağlantı ayarlaması yapılır.
Hedef sistem, işlem kipi ve kuyruk tipini ayarla uyarlamasında yine mantıksal sistem için bakım yapılır.
Uyarlama adımlarından sonra /SAPAPO/MVM – Model ve plan versiyonu işlem kodu aracılığıyla ana verilerin saklanacağı bir model ve model altında planlama versiyonları yaratılır. APO temelli işlem kodlarının başına /N yazılması gerekmektedir.
• APO ana verileri her zaman bir modele atanır. (otomatik olarak varsayılan model 000)
• Her model için versiyonlar yaratılır. Bu modeller kendine özgü ana veriler içerir.
• Zaman serileri planlama alanında kaydedilir.
• Planlama klasörü ve veri görünümleri, karakteristikler, göstergeler, zaman profilleri (time bucket profile), planlama ufku (planning horizon) ve makrolar tanımlanır.
Model tanımlamasında, model adı (000) ve tanımı girilir.
Model tanımlandıktan sonra model (000) altına bir plan versiyonu (000) tanımlaması yapılır.
PP/DS bölümünde gelişmiş planlama için sonradan değiştirilebilir parametreler bulunmaktadır. PP/DS ufku PP/DS planlamasının yapılabileceği dönemi belirlemektedir.
Model ve plan versiyonu bakımının ardından /SAPAPO/OM13 işlem kodundan ana veri ve işlemsel verilerin saklandığı LiveCache incelenebilir. LiveCache deaktif durumunda ise başatılarak aktif hale getirilir.
APO sistemi üzerinde LC10 işlem kodundan LiveCache’in durumu incelenebilirdi.
Bu işlem kodu artık SAP MaxDB liveCache izleme için kullanılacaktır. SAP HANA entegreli liveCache’i izlemek için DB50 işlem kodu kullanılır. Eskiden Max DB olan veritabanı artık yerini HANA veritabanına bırakmaktadır.
Not: Model ile ilgili bir hata alınırsa /SAPAPO/OM17 – Veri karşılaştırması işlem kodu yürütülür ve ilgili hatalar düzeltilir.
MM01 – Malzeme yaratma ekranında artık ‘Gelişmiş Planlama’ görünümü yer almaktadır. Ayrıca EWM için yeni görünümlerde beraberinde gelmektedir.
Malzeme oluşturulduğu an temel verileri PP/DS’e gelmektedir. Malzeme, APO’da ürün olarak adlandırılmaktadır. /SAPAPO/MAT1 – Ürün ana verileri işlem kodunda ürün genel verileri görüntülenebilir.
Aynı zamanda /SAPAPO/MATKEY tablosunda kayıt oluşturmaktadır. Malzeme bu durumda bir ürün tanıtıcısı almaktadır.
Entegrasyon modelleri aracılığıyla ERP ile APO sistemlerinin ana veri ve işlemsel verilerinin transferi yapılandırılmaktaydı. S/4 HANA üzerinde PP/DS’in taşınmasının ardından artık ana veriler (örn: malzeme) ve işlemsel veriler (örn: planlı birincil ihtiyaç) için entegrasyon modeli oluşturmak gerekmemektedir.
ERP ile APO sistemi arasındaki ana veri ve işlemsel verilerin aktarımı aşağıda gösterilmiştir.
/SAPAPO/LOC3 – Lokasyon ana verileri işlem kodu ile aktarımı sağlanan üretim yeri lokasyon olarak görüntülenir.
/SAPAPO/MAT1 – Ürün işlem kodu ile artık üretim yeri düzeyinde ana veriler incelenebilir.
Malzeme kısa metninin değiştirilmesi gibi malzeme üzerindeki değişiklikler anında yansımaktadır.
/SAPAPO/MATLOC tablosuna ürün lokasyon bazında kayıt atılmaktadır.
İşyeri üzerinde genişletilmiş planlama parametresi bulunmaktadır.
/SAPAPO/RES01 – Kaynakları değiştir işlem kodu ile aktarımı sağlanan işyerleri PP/DS’de kaynaklar olarak incelenebilir.
ERP sistemindeki ürün ağacı ve iş planı verisi, üretim versiyonu üzerinden APO sistemine aktarılır. Üretim versiyonu olmayan bir malzeme planlamaya dahil edilmeyecektir.
PDS_MAINT işlem kodu ile üretim veri yapıları (üretim versiyonu) incelenebilir.
CURTOADV_CREATE işlem kodu ile üzerinde değişiklik olan bir üretim versiyonunun PP/DS’e aktarımı sağlanabilir.
/SAPAPO/CURTO_SIMU – Üretim verileri yapılarını görüntüle işlem kodu ile aktarımı sağlanan üretim verileri yapısı (PDS) görüntülenir.
/SAPAPO/MAT1 – Ürün ana verileri işlem kodu ile aktarımı yapılan ürün ana verisinin modele tayini gerçekleştirilir.
/SAPAPO/RRP3 – Ürün görünümü, MD04 – Güncel ihtiyaç/stok listesine benzer yapıda planlamanın takip edildiği ana ekrandır.
Ekran üzerinde öğeler bölümünde direkt olarak tarih ve miktar girişi yapılarak kolay bir şekilde planlı sipariş oluşturulabilmektedir.
MD04 – Güncel ihtiyaç stok listesinde PP/DS üzerinde oluşturulan planlı sipariş görülebilmektedir.
/SAPAPO/RRP3 – Ürün görünümü üzerinde bulunan strateji bilgileri ile planlama parametreleri belirlenebilmekte ve istenirse değiştirilebilmektedir.
Ürün görünümü üzerinde Ürün Heuristiği aracılığıyla planlama gerçekleştirilebilir.
Ürün heuristiği sonucu planlı sipariş(ler) oluşmaktadır.
ERP üzerinde oluşturulan örneğin planlı birincil ihtiyaçlar anında PP/DS’e aktarılmaktadır.
/SAPAPO/RRP3 – Üretim planlaması -> Etkileşimli üretim planlaması -> Ürün görünümü
Eğer ana veri veya işlemsel verilerin aktarımında bir problem görülürse Inbound ve Outbound kuyrukları kontrol edilir. Burada aktarım hataları görülebilir ve hatanın çözümü sağlandıktan sonra kuyruk talebi tekrar proses edilebilir.
PP/DS üzerinden planlı siparişler üretim siparişine dönüştürülebilmektedir.
PP/DS’in en temel özelliği olan sezgisel yöntemler (Heuristics) hem üretim planlama (PP) hem de detaylı çizelgeleme (DS) için bulunmaktadır.
/SAPAPO/CDPS0 – Ayrıntılı çizelgeleme planlama panosu işlem kodu, kapasite ihtiyaç planlaması grafik ekranlarına benzer fakat çeşitli ek özellikleri barındıran daha işlevsel bir planlama haline gelmektedir.
Sonuç olarak;
PP/DS modülü PP ana verilerini kullanarak (iş planı, ürün ağacı, kaynak kapasite tanımları, çalışma saatleri, vardiya tanımları, setup matrisleri gibi…), yapılacak operasyonların üretim kaynakları üzerine sonlu olarak yerleştirilmesi, sıralanması ve çizelgelenmesi işlemlerini gerçekleştirmektedir. Bu işlemleri çeşitli sezgisel yöntemlerle yapabildiği gibi, maliyet minimizasyonu mantığı ile çalışan optimizasyon yöntemlerini de kullanabilmektedir.
PP/DS’in dikkate aldığı ana verilerin büyük çoğunluğu ERP üzerinde tanımlanan ana verilerdir. Bununla birlikte PP/DS’e özgü ana veriler de bulunmaktadır.
Çizelgeme optimizasyonunda amaç sisteme tanımlanacak farklı ürün grupları arasındaki imalat geçiş sürelerini (set-up) minimize etmek veya talebi zamanında karşılamaya çalışan bir çizelgeleme sonucu çıkarmaktır. Bunun için kullanılan optimizasyon genetik algoritma mantığına göre çalışmaktadır.
ERP S/4 HANA sistemindeki gerçek sipariş ve ihtiyaçlar PP/DS’e gerçek zamanlı olarak aktarılır. Çizelgelenen üretimler ve tüm girdi elemanları ile tüm talep elemanları (sipariş, tahmin gibi) arasında pegging ilişkisi oluşur ve bu ilişki PP/DS sisteminde raporlanabilir. Bu ilişki üründen alt bileşen gruplarına kadar yürütülebilmektedir. Planlama sonuçları da üst seviyeden alt seviyelere yansıtılarak tüm kaynakların doğru veriyi kullanması sağlanabilmektedir.
SAP IBP ve Advanced ATP ile entegre olarak düşünüldüğünde PP/DS çözümü ile birlikte ‘Gelişmiş Planlama’ kavramı danışmanlar ve müşteriler için üzerinde durulması gereken önemli bir model haline gelmektedir.